14 آبان 1388 / 17 ذی القعده 1430 / 5 نوامبر 2009

دولت شريف امامي در مقابل حركت انقلابي مردم مسلمان ايران بناچار استعفاء كرد. شريف امامي سرسپرده استعمار و از فراماسونرهاي ايران دراوج انقلاب اسلامي دولتي به نام " آشتي ملي" تشكيل داد. او با وعده‎هاي فريبنده و دروغين خود نظيرتبديل تقويم شاهنشاهي به هجري شمسي مي‎كوشيد كه انقلاب اسلامي و ملت انقلابي را ازراه خويش منحرف سازد. اما واقعه 17شهريور چهره واقعي شريف امامي را آشكار ساخت و او بناچار استعفاء كرد.

حضرت امام خميني(رحمت الله علیه) با ايراد سخنراني مهمّي توطئه‎هاي داخلي و خارجي برضد جمهوري اسلامي ايران را محكوم كردند. اين سخنراني را امام راحل از اشغال لانه جاسوسي اِمريكا بدست دانشجويان مسلمان پيرو خط امام ايراد فرمودند. حضرت امام دربخشي از سخنان تاريخي خويش فرمودند: " ... بايد بدانند كه درايران باز انقلاب است. انقلابي بزرگتر از انقلاب اول…". همچنين افزودند: " ...بايد ملتها، جوانهاي برومند ما با كمال قدرت پيش بروند و از اين توطئه‎ها اصلاً نترسند."

دكتر فرامرز آشوري محقق ايراني در ژاپن موفّق به كشف خاصيت ضد پرتوي در برخي ازمواد طبيعي شد. دكترآشوري با درجه فوق دكتري دررشته داروسازي و بيوشيمي پس از14سال تحقيق مستمردراين زمينه دارويي جديد بنام " اِلاميك اسيد" كشف كرد. ازاين دارو براي پيشگيري از ضايعات ناشي از پرتوهاي يون ساز ازجمله ضايعات عصبي، عروق، مسموميت كبدي، بيماري قند و ضايعات مربوط به بينايي و نيز درمان آنها استفاده مي‎شود. اين دارو همچنين بدن انسان را مقاوم مي‎سازد.

با آغاز جنگ جهاني اول و تاثيرگذاري بر همه كشورهاي جهان، به ويژه ايران، به لحاظ قرار گرفتن در كنار دولت‏هاي روس و امپراتوري عثماني كه از طرف‏هاي درگير جنگ بود، اوضاع داخلي به هم ريخت. در اين ميان، ايران كه بي‏طرفي خود را اعلام كرده بود از شمال مورد تهاجم روس‏ها واقع گرديد و عثماني نيز از شمال غربي به خاك ايران تجاوز كرد و اين دو بر سر تصرف آذربايجان در خاك ايران به جنگ پرداختند. همچنين دولت انگلستان با چند فروند كشتي، جنوب ايران را مورد تجاوز قرار داد و كشمكش زيادي روي داد. سفارت آلمان هم براي حفظ منافع اتباع خود در ايران، قوه مقاومتي تشكيل داد و عده‏اي از مردم را به طرفداري از خود بسيج نمود. چندي بعد هم قواي آلمان وارد ايران شدند و به جان مردم افتادند. اين اوضاع و تجاوزات مكرر، جز قحطي و قتل و غارت مردم ايران، ارمغاني نياورد و خسارات فراواني برجاي نهاد.

اولين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران در روز چهاردهم آبان 1366 ش با حضور آيت‏اللَّه خامنه‏اي رييس جمهور وقت جمهور اسلامي ايران و جمعي از شخصيت‏هاي مملكتي و ادبي كشور افتتاح شد و تا بيست و سوم آبان ادامه يافت. در اولين نمايشگاه كتاب تهران، 196 مؤسسه و ناشر خارجي از 32 كشورمختلف شركت داشته و در حدود شانزده هزار عنوان كتاب عرضه شده بود. همچنين بيش از هشت هزار عنوان كتاب، مربوط به 215 ناشر داخلي بود كه در معرض ديد پانصد هزار بازديد كننده از اين نمايشگاه قرار گرفت. نمايشگاه بين المللي كتاب تهران از آن پس همه ساله برگزار مي‏گردد و هجدهمين دوره آن در تهران در ارديبهشت 1384 برپاشد. در اين دوره بيش از 1900 ناشر داخلي و خارجي، پنجاه هزار عنوان از كتاب‏هاي خود را به نمايش گذاشتند. همچنين در كنار نمايشگاه كتاب، نمايشگاه سالانه مطبوعات كشور و نمايشگاه آثار معلمان مؤلف نيز برپا بود.

حاج ملا محمد تقي برغاني قزويني معروف به شهيد ثالث از علماي بزرگ قرن سيزدهم هجري قمري به شهادت رسيد. اين دانشمند شيعه مذهب در برغان متولد شد و در قزوين و قم و اصفهان ادبيات عرب و دروس حوزه را فراگرفت. و بعد از عزيمت به عتبات از شيخ جعفر كاشف الغطاء علوم ديني را آموخت. او بسيار زاهد و با تقوا بود و بيشتر اوقاتش را به ترويج احكام دين اختصاص مي داد. عيون الاصول در اصول فقه ، مجالس المتقين در مواعظ، منهج الاجتهاد در شرح شرايع الاسلام از تأليفات او است . در مورد نحوه شهادت وي صاحب ريحان الادب آورده است كه در اوايل ظهور فتنه بابيه و سال اول قدرت رسيدن ناصر الدين شاه سبب تدافعات ديني و مجاهدتهاي اين عالم اسلامي كه ازعادات فطري ايشان بود تصميم به قتل وي گرفتند . ماجرا از اين قرار بود كه شبي به حسب عادت معمول به مسجد رفت و مشغول فريضه نماز شد هنگامي كه به مسجد رفت چند نفر از باي ها به وي هجوم آوردندو هشت نقطه از گردنش را به نيزه مجروح كردند و متواري شدند و حاج ملامحمد تقي برغاني پس از انتقال به منزلش بعد از دو روز به رحمت ايزدي پيوست و در جوار شاهزاده حسين قزوين به خاك سپرده شد.

ميرزا اشرف جهان قزويني شاعر نامدار ايران در قريه كوهپايه قزوين ديده از جهان فروبست و در آرامگاه شازده حسين به خاك سپرده شد ميرزا اشرف جهان از همان آغاز جواني ذوق و استعداد خود را در شاعري با سرودن اشعار نغز و شيوا نشان داد. وي كه از شاعران عهد شاه طهماسب صفوي بود سلسله نسبش به امام حسين (علیه السّلام) مي رسد. پدرش ميرزا نور الهدي معروف به قاضي جهان مدتي وزير اعظم دربار شاه طهماسب اول بود اشرف جهان مانند پدرش مدت 15 سال وكالت املاك او را به عهده داشت اما در اواخر عمر از كار بر كنار شد .اين شاعر ايراني عللاوه بر شعر در زمينه هاي خط ،فصاحت و بلاغت مشهور عصر خود بود . از وي ديوان شعر بصورت خطي باقيست.

حضرت امام موسي كاظم(علیه السّلام) هفتمين پيشواي معصوم، به دستور هارون الرشيد، خليفه‏ي ستمكار عباسي درمدينه دستگير و به بصره تبعيد شد. گويند آن حضرت در هفتم ذيحجّه‏ي سال 179 ق وارد آن شهر گرديد و به زندان فرستاده شد. امام، مدتي در زندان عيسي بن جعفر، حاكم بصره، بود؛ اما وي به هارون نامه‏اي نوشت و درخواست كرد كه امام رابه فردي ديگر بسپارد، زيرادر تمام اين مدت، سَنَدي بر ضد او نيافته است. هارون نيز امام را به بغداد تبعيد كرد و از وزير خود فضل بن ربيع خواست كه آن حضرت را به شهادت برساند، اما او نپذيرفت. سرانجام سِنْدي بن شاهِك به دستور يحيي بن خالد برمكي، وزير دربار عباسي و به خواست هارون، امام كاظم(ع) را به شهادت رساند.

ناصرالدين شاه قاجار كه پس از مرگ محمدشاه، در سن شانزده سالگي به سلطنت رسيده بود، به مدت پنجاه‏سال در مقام پادشاهي ايران قرار گرفت و در دوران سلطنتِ بلند مدت وي تحولات مثبت و منفي گوناگون در كشور به وجود آمد. سرانجام ميرزارضا كرماني در آستانه‏ي آغاز جشن پنجاهمين سالگرد پادشاهي ناصرالدين شاه، با اشارت سيد جمال الدين اسد آبادي، با شليك چند گلوله در زيارتگاه حضرت عبدالعظيم حسني(ع) به عمر شاه 66 ساله‏ي قاجار پايان داد. پس از ناصرالدين‏شاه، پسر 45 ساله‏اش مظفرالدين شاه كه چهل سال وليعهد ناصرالدين شاه بود، به سلطنت رسيد.

پي ير دولاپلاس رياضيدان فرانسوي درگذشت. لاپلاس ازاهالي نُرماندي فرانسه بود و درپايان تحصيلات خود به تدريس رياضيات مشغول شد. لاپلاس بيشترين سالهاي عمرخود را صرف مطالعه و تحقيق دررياضي، منظومه شمسي و ستارگان دنباله‎دار كرد. اولين اثرمهم لاپلاس چگونگي تشكيل عالَم نام دارد كه ازمهمترين آثار او بشمار مي‎رود.

شيوع بيماري مُسري آنفلوآنزا ميليونها تن ازمردم اروپا را به نيستي كشاند. شيوع بيماري به سرعت مردم كشورهاي اروپايي را مبتلا ساخت و دراندك مدتي مرگ و ميرناشي از آنفلوآنزا دراروپا افزايش يافت. درمجموع بيش از 21ميليون نفرازمردم درقاره اروپا حال خود را براثرابتلاء به آنفلوآنزا ازدست دادند. علت افزايش مرگ ومير ناشي از آنفلوآنزا نبود داروهاي آنتي بيوتيك امروزي بود.

ويليام جِيمز دورانْتْ معروف به ويل دورانت، فيلسوف، نويسنده و مورخ شهير امريكايى، در پنجم نوامبر 1885م در ايالت ماساچوسِت امريكا به دنيا آمد. وي پس از طي دروس متوسطه و يادگيري زبان‏هاي فرانسه، انگليسي و لاتين، موفق به اخذ دكتراي فلسفه شد و به تدريس پرداخت. وي در سال 1914م مدرسه لي‏برتمپل را در نيويورك تأسيس نمود و در حدود 13 سال مديريت آن را برعهده داشت. وي هم‏زمان با تأسيس مدرسه، به عنوان سخنران فلسفه، تاريخ و ادبيات در دانشگاه كلمبيا انتخاب گرديد. ويل دورانت درسال‏هاي بعد، طي سخنراني‏هاي متعدد و سفر به مناطق مختلف دنيا، به مطالعه در تاريخ و فلسفه همت گماشت. موفقيت عظيم تاريخ فلسفه وي كه در سال 1926م منتشر شد باعث شد تا ويل دورانت متقاعد شود تا تمام عمر خود را وقف نوشتن تاريخ تمدن نمايد. از اين رو براي تهيه مدارك تاريخي و انجام تحقيقات لازمْ سه سفر به دور دنيا انجام داد و اندوخته‏هاي علمي خويش را افزايش بخشيد. با انتشار كتاب ده جلدي تاريخ تمدن ويل دورانت، اين اثر به زودي به كتابي شگفت‏انگيز و پرفروش تبديل شد و در عرض مدت كوتاهي علاوه بر به ارمغان آوردن شهرت براي نويسنده، به 12 زبان دنيا ترجمه گرديد. اين شاه‏كار بزرگ در بين آثار مورخان نامدار و صاحبان ابتكار رقيب ندارد و در تمام جهان، به عنوان يك كتاب آگاهي بخش، مورد ستايش قرار گرفته است. ويل دورانت معتقد بود تمدن رودي است با دو ساحل كه به زغم وي، تاريخ‏نگاران تنها به خود رود توجه مي‏كنند، آن هم رودي كه گاه به دست آنها كه مي‏كُشند و مي‏دزدند، پر از خون شده است. بنابراين وي تلاش نمود در كتاب تاريخ تمدن، حوادثي كه در دو سوي رود اتفاق افتاده را به نگارش درآورد. با اين حال ويل دورانت تصريح مي‏نمود كه نه حكيم است و نه دانشمند، بلكه دوستدار دانش و تاريخ‏نگاري است و به حكمت و فلسفه نيز علاقه‏مند است. علاوه بر كار نويسندگي و تاريخ نگاري، ويل دورانت داراي افكار فلسفي نيز بود و سالياني به تدريس فلسفه اشتغال داشت. بزرگ‏ترين كار او در فلسفه آن بود كه انديشه‏ها و افكار پيچيده را به زباني ساده و گيرا برمي‏گردانيد. وي فلسفه را از زواياي مهجور و دور دست دانشمندان بيرون آورد و در خانه‏هاي مردم عادي، در دسترس همه قرار داد. ويل دورانت فلسفه را مقبول عام ساخت و آثار ديگري نيز در اين زمينه به نگارش درآورد. كه تاريخ فلسفه، كاخ‏هاي فلسفه، حكمت و مسئله اجتماعي، ماجراهاي نبوغ، مسئله هند، فاجعه روسيه و در معني حيات از آن جمله‏اند. بسياري از نويسندگان، از كتاب تاريخ تمدن به عنوان شاه‏كار بزرگي كه در بين آثار مورخان رقيب ندارد، ياد كرده‏اند و آن را در رديف بزرگ‏ترين تواريخ بشري و از حيث جامعيت و كمال با يك دايرةالمعارفْ برابر دانسته است. ويل دورانت سرانجام در نهم نوامبر 1981م در 96 سالگي در زادگاه خود درگذشت.

جِيمز كلارْكْ ماكْسْوِلْ، فيزيك‏دان برجسته انگليسي در 13 نوامبر 1831م در شهر ادينبورو، در اسكاتلند به دنيا آمد و تحصيلات مقدماتي خود را در آن شهر آغاز نمود. وي در دوران مدرسه به رياضيات علاقه نشان داد و استعدادش در اين زمينه شكوفا شد به طوري كه در 14 سالگي به اخذ مدالي در رياضيات نائل آمد. ماكسوِل در سال بعد مقاله‏اي در باب روش ترسيم منحني‏هاي بيضوي كامل به انجمن سلطنتي ادينبورو تقديم كرد. اين رساله به حدي كامل، جامع و مهم بود كه جمع زيادي حاضر به قبول اين واقعيت نبودند كه نوجواني پانزده ساله، آن را تهيه كرده است. ماكسول در 16 سالگي براي ادامه تحصيل وارد دانشگاه در زادگاه خود شد و در نتيجه آشنايى با فيزيك‏دانان بزرگ اسكاتلند، به پديده‏هاي نوري و فيزيك علاقه‏مند گرديد. وي پس از چندي بر اثر مطالعه فراوان و راهنمايى استادش، مايكل فارادِي، دريافت كه امواج نوراني و الكترومغناطيسي در حقيقت، چيز واحدي هستند. چند سال بعد اين نظريه تاييد شد و ماكسول بار ديگر به مطالعه و تفكر در اين زمينه پرداخت. وي در سال 1871م، كتاب خود به نام دوره الكتريسيته و مغناطيس را منتشر كرد و اين اثر چنان بديع بود كه بلافاصله به سمت استاد كرسي فيزيك دانشگاه كمبريج انگلستان انتخاب شد. وي در اين كتاب توانست با مجموعه چهار معادله كوتاه خود، واكنش و تاثير متقابل ميدان‏هاي الكتريكي و مغناطيسي را به درستي شرح دهد و به عنوان مكتشف و بنيان‏گذار قوانين نور و الكتريسيته معرفي شود. ماكسول معادلات ساده‏اي ابداع كرد كه كليه پديده‏هاي مختلف برقي و مغناطيسي را توجيه مي‏كرد. وي هم‏چنين دريافته بود كه تمامي مولكول‏هاي يك گاز با سرعت واحدي حركت نمي‏كنند، از اين رو فرمولي به دست آورد كه نشان مي‏داد چه بخشي ازمولكول‏هاي يك گاز در حرارت مورد نظر، با چه سرعت مشخصي، حركت خواهند كرد. اين فرمول كه فرمول انتشار ماكسول خوانده مي‏شود، يكي از پر استفاده‏ترين فرمول‏هاي عملي رياضي است و كاربردهاي مهمي در شاخه‏هاي فيزيك دارد. عمر جِيمز كلارك ماكسول كوتاه بود و سرانجام در پنجم نوامبر 1879م در 48 سالگي در گذشت.

سابقه ساخت تلويزيون به اواخر نيمه دوم قرن نوزدهم ميلادي باز مي‏گردد و تا اوايل قرن بيستم، گام‏هاي بعدي در اين مسير برداشته شد. ساخت راديو و طريقه ارسال اصوات باعث شد تا نوآوران و دانشمندان بتوانند دستگاه انتقال تصوير را نيز طراحي نمايند. پل نيپكو، مبتكر امريكايى يكي از اين انديشمندان بود كه با انجام تعميراتي در دستگاه انتقال تصوير، توانست روش نمايش پي‏درپي عكس‏ها را كشف كند و هم‏زمان صدا را منتقل نمايد. بل نيپكو اين دستگاه را در پنجم نوامبر 1907م به صورت كامل عرضه كرد و با ارسال موفقيت‏آميز صدا و تصوير از آن، تلويزيون‏هاي اوليه شكل گرفت. در واقع، پل‏نيپكو با تبديل عكس به امواج، به عنوان يكي از مخترعين اصلي تلويزيون شناخته شد. از اين پس ديگر مبتكرانْ، كار پل نيپكو را ادامه دادند تا اينكه جان بيرْدْ، در سال 1926م تلويزيون كامل را ارائه نمود و راه را براي ساخت تلويزيون‏هاي رنگي، سه بعدي و پيشرفت در اين زمينه آماده ساخت.(ر.ك: 17 آوريل)

آلِكْسيسْ كارلْ، جراح و زيست‏شناس معروف فرانسوي در 28 ژوئن 1873م در پاريس به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات متوسطه، به تحصيل در رشته پزشكي پرداخت. او در آغاز علاقه‏اي به اين رشته نشان نمي‏داد ولي شوق قلبي و انگيزه دانش‏دوستي مانع از ترك تحصيل وي گرديد تااينكه در سال 1900م موفق به اخذ دكتراي پزشكي شد. دكتر كارل از آن پس به تحقيقات طبي روي آورد و توجه ويژه‏اي به پيوند اعضا و قسمت‏هاي مختلف بدن مبذول داشت. وي تكنيك خاصي براي بخيه زدن عروق خوني عرضه كرد به طوري كه بخيه زدن رگ‏ها پس از خون دادن به سهولت انجام مي‏گرفت. كارل در سال 1912م به دليل همين تكنيك خاص بخيه زدن رگ‏هاي خوني به اخذ جايزه نوبل در رشته طب و فيزيولوژي نايل آمد. كارل در جريان جنگ جهاني اول ماده‏اي ضدعفوني كننده ساخت كه در جلوگيري از عفونت زخم‏هاي مجروحان، تاثير فوق العاده‏اي داشت. وي در سال 1930م طرحي براي ساخت تلمبه‏اي ارائه داد كه در برابر ميكروب‏ها مقاومت داشته باشد و همين تلمبه است كه اكنون از آن به عنوان قلب مصنوعي تعبير مي‏كنند. هم‏چنين زنده نگه‏داشتن قلب و كلْيه جانوران به وسيله جريان خون مصنوعي از ديگر كارهاي دكتر كارل است. وي نظريات خود را در كتابي به نام بشر موجود ناشناخته، گردآورد و در آن با مفهوم دموكراسي مغرب زمين مخالفت كرد. آلكسيس كارل به هنگام اشغال فرانسه توسط ارتش آلمان نازي به خدمت در حكومت ويشي وابسته به آلمان پرداخت و با بازپس‏گيري فرانسه توسط متفقينْ از كار بركنار شد، ولي قبل از آنكه به جرم همكاري با دشمن در معرض محاكمه قرار گيرد، در پنجم نوامبر 1944م در 71 سالگي درگذشت.

در تاريخ 26 ژوئيه 1956م، جمال عبدالناصر رئيس جمهور مصر، كانال سوئز را كه از دهه‏هاي پاياني قرن نوزدهم در مالكيت يك شركت انگليسي و فرانسوي بود، ملي اعلام كرد و به دنبال آن، نيروهاي مصر اداره كانال را بر عهده گرفتند. اين امر با عكس‏العمل شديد رژيم صهيونيستي و دولت فرانسه و انگلستان روبرو شد. ازاين رو، پس از برگزاري نشستي مشترك، تصميم به حمله به خاك مصر گرفتند. با تجاوز نيروهاي نژادپرست صهيونيستي به شبه جزيره سينا در 29 اكتبر 1956م و حمله چتربازان انگليسي و فرانسوي به منطقه كانال سوئز در دو روز بعد از آن، جنگ كانال سوئز آغاز شد. اين تجاوزات، در سراسر جهان با نفرت و انزجار روبرو شد و حتي در فرانسه و انگليس نيز مخالفت‏هاي زيادي ايجاد كرد. در پنجمين روز جنگ، دولت شوروي هم از موقعيت استفاده كرد و به مجارستان حمله برد كه سازمان ملل هر دو تجاوز را محكوم نمود. در اين ميان، مصري‏ها با غرق كردن چند كشتي در طول كانال سوئز، اين شاهراه دريايى را مسدود ساختند. نيروهاي متجاوز، سرانجام تحت فشار امريكا به تصميمات سازمان ملل گردن نهادند و عمليات نظامي را كه به جنگ سوئز و جنگ صد ساعته نيز شهرت يافت، در پنجم نوامبر 1956م متوقف كردند. پس از آن، نيروهاي حافظ صلح ملل متحد از نيمه نوامبر 1956م در طول كانال سوئز مستقر شدند و عمليات تخليه قواي متجاوز از خاك مصر تا روز 22 دسامبر پايان يافت. ناكام ماندن بريتانيا، فرانسه و رژيم صهيونيستي در رسيدن به اهدافشان در اين جنگ موجب تحكيم جايگاه سياسي عبدالناصر در جهان عرب شد و اين خود، سبب تقويت جبهه ضد صهيونيستي گرديد.

/خ